Japanse bruidsschat leidt tot ontslag van Belastingdienstmedewerker

8 juni 2023

Op 16 mei 2023 (zie hier) heeft de Kantonrechter Eindhoven de arbeidsovereenkomst van een Belastingdienstmedewerker (hierna omwille van de leesbaarheid ‘Klaas’ genoemd) ontbonden wegens ‘een tekortkoming in de nakoming van de overeenkomst’ (artikel 7:686 Burgerlijk Wetboek). Dit is een vreemde ‘eend in de bijt’ in arbeidsrechtland, die niet vaak voorkomt. Wat was er aan de hand?

Klaas werkte al ruim 25 jaar bij de Belastingdienst, laatstelijk als toezichtmedewerker MKB. Op eigen initiatief was hij ook afgestudeerd als jurist. In 2018 bleek dat Klaas en/of zijn fiscale partner een of meerdere buitenlandse bankrekeningen hadden (gehad), waarvan in de door Klaas gedane aangiften inkomstenbelasting geen opgaaf was gedaan.

Over de hoogte en herkomst van de door Klaas op de buitenlandse rekening gestorte bedragen verklaarde hij als volgt:

  • De EUR 90.000,- die kort na de opening van de rekening was ingelegd bestond uit:
    • spaargeld afkomstig uit arbeidsinkomsten (door zijn visuele handicap had Klaas een beperkt consumptiepatroon en kon hij nagenoeg zijn hele inkomen opsparen); en
    • een bruidsschat van Japanse schoonouders; en
    • ontvangen handgiften van diverse familieleden.

Een volgende storting vele jaren later, van EUR 49.500,-, betrof de verkoopopbrengst van Klaas’ wijnvoorraad aan China. Een storting van EUR 95.000,- weer een jaar later betrof een erfdeel + wederom spaargeld uit arbeidsinkomen en handgiften van (schoon)ouders en andere familieleden.

In 2021 is tussen Klaas, zijn partner en de Belastingdienst een vaststellingsovereenkomst gesloten. Uitgangspunt daarbij was dat Klaas opzettelijk onjuiste aangiften inkomstenbelasting had gedaan van 2006 tot en met 2016. Afgesproken werd dat hij EUR 32.550,- moest (terug)betalen aan achterstallige belasting en belastingrente.

Een jaar later is nader intern onderzoek verricht naar het vermoeden van een ernstige integriteitsschending door Klaas. In een in dat kader gevoerd gesprek heeft Klaas gemeld dat hij zijn belastingaangiftes altijd naar eer en geweten heeft ingevuld. Hem is gemeld dat hij werd geschorst en de Staat voornemens was om een ontbindingsprocedure te starten tot beëindiging van zijn dienstverband. Diezelfde dag heeft Klaas zich met terugwerkende kracht van ruim 8 maanden ziekgemeld. Na ontvangen medische informatie door de bedrijfsarts heeft deze arts op 9 maart 2023 gemeld dat Klaas al jaren bekend is met een beperkt zicht en dat hij inmiddels in het dagelijks functioneren afhankelijk is van hulp van derden. Klaas wordt volledig arbeidsongeschikt geacht.

De Kantonrechter oordeelt dat van (toezichthoudende) Belastingdienst-medewerkers een extra mate van geloofwaardigheid, verantwoordelijkheid en zorgvuldigheid mag worden verwacht zoals vastgelegd in interne gedragscodes. Daaronder valt ook een verhoogde integriteitsgraad ten aanzien van de persoonlijke fiscale verplichtingen. Naleving van de fiscale regelgeving door medewerkers van de Belastingdienst is essentieel voor het waarborgen van het vertrouwen dat burgers en ondernemingen in de Belastingdienst mogen stellen.

Hier staat vast dat Klaas structureel in strijd heeft gehandeld met de kernwaarden van de Belastingdienst, door in zijn aangiften geen melding te maken van buitenlandse bankrekeningen op zijn naam. Waardoor Klaas in Nederland voor een te laag bedrag aan inkomstenbelasting is aangeslagen. Klaas heeft gesteld dat het vermogen op de bankrekening een bruidsschat betrof waarover zijn Japanse schoonouders het beheer hadden. Die verklaring staat echter haaks op zijn verklaring uit 2018 waarin hij heeft gemeld de bankrekening in 1995 in Luxemburg te hebben geopend om daarop zijn spaargeld, opgebouwd uit Nederlands loon, te zetten. En later opbrengsten uit door hem verkochte wijn, een erfdeel, nieuw spaargeld en ontvangen gelden van familieleden.

De rechter oordeelt dat Klaas als toezichtmedewerker niet kan volhouden dat hij het vermogen op de bankrekeningen die op zijn naam stonden in Luxemburg, niet had hoeven te betrekken in zijn belastingaangiften. Desondanks heeft hij dit gedurende tenminste 10 jaar gedaan en er dus structureel telkens opnieuw voor gekozen geen opgave te doen van zijn buitenlandse bankrekeningen. En evenmin gebruik te maken van de Inkeerregeling.

Op Klaas rustte de plicht om van de buitenlandse bankrekeningen in zijn aangiften melding te maken. Hij heeft ervoor gekozen dit niet te doen en dat kan hem in ernstige mate worden verweten. Dat aan hem geen vergrijpboete is opgelegd, hij heeft meegewerkt aan het interne onderzoek en de navordering heeft betaald, maakt dit niet anders.

Klaas wordt niet meer geloofwaardig en betrouwbaar geacht en geoordeeld wordt dat hij het ambt en de Belastingdienst heeft geschaad. Wat een ernstige tekortkoming in de nakoming van zijn arbeidsovereenkomst oplevert. De Kantonrechter is zich ervan bewust dat de gevolgen voor Klaas gelet op zijn medische beperkingen groot kunnen zijn, maar dat neemt niet weg dat hij zich niet heeft gedragen zoals van een goed ambtenaar verwacht had mogen worden. De arbeidsovereenkomst van Klaas wordt op korte termijn ontbonden wegens wanprestatie, zonder toekenning van de wettelijke transitievergoeding of enige andere vergoeding.

Hoewel een niet-reguliere ontslagroute, is ontbinding wegens wanprestatie in bepaalde omstandigheden een mogelijk aantrekkelijke ontslagroute voor werkgevers. Wij denken graag mee!

Bel met het arbeidsrechtteam van Karakter Advocaten via 0183-356752 en vraag naar Saïdjah of Hellen.