De kleine prins en de menselijke rechter!

24 september 2024

Op 11 juni 2024 heeft de kinderrechter in Den Haag een belangrijke beslissing genomen die het leven van een jong kind en zijn familie zal beïnvloeden. Deze zaak draait om de verlenging van de machtiging tot uithuisplaatsing van een vijfjarige jongen, die tijdelijk bij zijn grootouders verblijft. De beslissing was niet eenvoudig, maar essentieel om de rust en stabiliteit te waarborgen die nodig zijn voor een succesvolle hereniging met zijn moeder. In deze blog bespreken we de details van de zaak en de rationale achter de rechterlijke beslissing, met als doel inzicht te geven in de menselijke kant van het rechtssysteem.

Het procesverloop
De zaak begon met een verzoekschrift van de Stichting Jeugdbescherming west Zuid-Holland, waarin verzocht werd om een verlenging van de uithuisplaatsing van de minderjarige bij zijn grootouders. Dit verzoek werd ingediend omdat er een gefaseerde opbouw nodig was om de jongen weer volledig bij zijn moeder te laten wonen. De kinderrechter heeft tijdens een zitting achter gesloten deuren alle betrokken partijen gehoord, waaronder de moeder, de vader, en een vertegenwoordiger van de jeugdbeschermingsinstelling.

De feiten
De ouders van de minderjarige zijn gescheiden en delen het ouderlijk gezag. De jongen verblijft momenteel bij zijn grootouders aan moederszijde, na een eerdere beschikking van de kinderrechter die dit regelde tot eind juni 2024. De moeder werkt in de zorg en heeft wisselende diensten, waardoor zij hulp nodig heeft van haar ouders voor de opvang van haar zoon.

De problematiek van de ouders
De redenen waarom de ouders aanvankelijk niet voor hun zoon konden zorgen, zijn complex en persoonlijk. De moeder had moeite om haar leven weer op de rit te krijgen na de scheiding. Ze moest niet alleen een nieuwe balans vinden in haar werk en privéleven, maar ook emotioneel herstellen van de breuk. Dit proces was niet eenvoudig en vereiste tijd, waardoor de zorg voor haar zoon tijdelijk moest worden overgenomen door haar ouders.

De vader heeft te kampen gehad met alcoholproblemen. Deze problemen kwamen naar voren in tijden van stress en emotionele uitdagingen, wat leidde tot situaties waarin hij niet in staat was om de nodige stabiliteit en zorg te bieden voor zijn zoon. De vader heeft echter moed getoond door zijn probleem te erkennen en hulp te zoeken. Hij heeft zich vrijwillig laten opnemen en werkt hard aan zijn herstel.

Het verzoek en de beoordeling
De gecertificeerde instelling verzocht om een verlenging van de uithuisplaatsing voor zes maanden om de omgang tussen de moeder en haar zoon verder uit te breiden en te evalueren. Tijdens de zitting werd echter duidelijk dat de opbouw al goed verloopt en dat de jongen binnenkort weer volledig bij zijn moeder kan wonen. Daarom besloot de kinderrechter de termijn te verkorten tot drie maanden, zodat de overgang zo snel en soepel mogelijk kan verlopen.

De standpunten van de ouders
De moeder wil dat haar zoon zo snel mogelijk weer volledig bij haar woont en heeft aangetoond dat zij in staat is om voor hem te zorgen met behulp van haar ouders. De vader, die te kampen heeft gehad met persoonlijke problemen, ondersteunt dit en wil ook het beste voor zijn zoon. Beide ouders hebben laten zien dat zij bereid zijn om samen te werken voor het welzijn van hun kind.

De brief van de kinderrechter
Bijzonder aan deze zaak is de brief die de kinderrechter heeft geschreven aan de minderjarige, bedoeld om later door hem gelezen te worden. Deze brief legt op een eenvoudige en liefdevolle manier uit waarom bepaalde beslissingen zijn genomen. De rechter benadrukt dat de jongen niets verkeerd heeft gedaan en prijst de eerlijkheid en het doorzettingsvermogen van zijn ouders. De brief dient als een herinnering aan de complexiteit van het leven en het belang van eerlijkheid en openheid.

Conclusie
De beslissing van de kinderrechter om de uithuisplaatsing met drie maanden te verlengen, biedt de nodige rust en stabiliteit voor de jongen om zich geleidelijk aan weer thuis te voelen bij zijn moeder. Het is een voorbeeld van hoe het rechtssysteem, ondanks de uitdagingen, werkt in het beste belang van het kind. Deze zaak toont aan hoe belangrijk het is om met zorg en aandacht om te gaan met de gevoelens en behoeften van alle betrokkenen, vooral die van het kind.

Volledige brief kinderrechter:

Beste [minderjarige] ,

Je bent op dit moment pas 5 jaar oud en je woont bij opa en oma. Deze brief schrijf ik je voor later als je groter bent. Dat doe ik omdat je dan misschien nog vragen hebt over dingen die in de eerste jaren van jouw leven zijn gebeurd. Ik heb beslissingen genomen over jouw leven; beslissingen waarover jij nu al vragen stelt. Je hebt daarom ook van mij recht op een antwoord.

Het is voor ieder kind belangrijk om te snappen hoe zijn leven is begonnen. Wat er leuk was en wat niet zo leuk was. En welke dingen verdrietig waren. Als je groter bent, zul je ontdekken dat de dingen die je meemaakt belangrijk zijn voor de keuzes die je zelf in jouw leven maakt. Ik wil jou daarom graag een klein beetje helpen met deze brief.

Jij hebt een tijdje niet thuis bij mamma kunnen wonen. Gelukkig kon je terecht bij opa en oma. Ik heb die beslissing vorig jaar moeten nemen, omdat het niet anders kon. Jouw ouders hadden het op dat moment te moeilijk met zichzelf. Het leven kan lastig zijn. Soms regent het, en soms schijnt de zon. [Minderjarige], ik vind het belangrijk dat jij weet dat je niks verkeerd hebt gedaan. Het lag niet aan jou dat jij bij opa en oma moest wonen. Dan vraag je misschien: hoe kwam het dan wel? Ik zal proberen daar een antwoord op te geven.

Ik heb jouw ouders kortgeleden gesproken in een rechtszaal in de rechtbank Den Haag. Dat was de tweede keer. Jouw ouders wonen niet samen in één huis, maar ze kwamen wel samen door dezelfde deur naar binnen en ze zaten ook naast elkaar. Ze waren heel aardig voor elkaar. Jouw ouders hebben het allebei niet makkelijk gehad. Jouw moeder vond het lastig om haar leven weer op de rit te krijgen. Ik vind het heel knap van haar dat dat inmiddels is gelukt. Jouw vader heeft het soms zwaar en maakt dan niet altijd handige keuzes. Wat ik heel knap vind van jouw vader is dat hij goudeerlijk is over hoe het met hem gaat. Later zul je merken dat mensen er vaak niet leuker van worden als ze niet weten wat het betekent om verdrietig te zijn. Van verdriet wegstoppen is nog nooit iemand leuker geworden. Blij, boos, bang, bedroefd, je mag het allemaal zijn. Het is inderdaad net als met het weer.

Jouw ouders willen zich nergens voor schamen, maar gewoon zeggen hoe het is. Er is een verhaal dat heet “De Kleine Prins”. Je kunt het lezen als je groter bent. In dat verhaal komt de kleine prins een dronkaard tegen die alcohol drinkt om te vergeten dat hij zich schaamt. De kleine prins wil hem helpen en vraagt waarvoor hij zich schaamt. Hij antwoordt: “Ik schaam me omdat ik drink.” Zo ingewikkeld is het als iemand zich schaamt. Daar kom je bijna niet doorheen. Precies daarom ben ik zo blij dat jouw ouders eerlijk en open zijn. Ik hoop dat ze dat altijd zullen zijn, vooral naar jou toe.

Jouw vader drinkt soms ook te veel als hij het moeilijk heeft. Te veel drinken kan een verslaving worden, en een verslaving is een ziekte. Iemand kan daar niets aan doen. In de wereld van nu wordt soms hard geoordeeld over mensen die een probleem hebben. Onthoud maar dat dat niet eerlijk is. Wie het hardst oordeelt, schaamt zich soms het meest voor zijn eigen problemen. Iemand die open en eerlijk is, kan zoeken naar een manier om zichzelf te helpen. Het is voor veel mensen die drinken heel erg moeilijk om die stap te zetten, omdat ze zich schamen, net als de dronkaard van de kleine prins. [Minderjarige], jouw vader kan zijn probleem hardop zeggen. Dat is ongelofelijk knap van hem. Het betekent ook dat jij nooit jezelf de schuld hoeft te geven van zijn probleem. Hij pakt dat zelf aan. Ik zou voor alle kinderen op de wereld willen dat alle ouders dit konden.

Als jij later ooit de vraag stelt: hoe komt het dat de dingen vroeger zo zijn gegaan? Dan is het antwoord dat ik je kan geven: omdat mensen niet perfect zijn en er wel eens iets misgaat. Perfecte mensen bestaan niet. Mensen die heel erg hun best doen wel. Jouw ouders willen jou geven waar je recht op hebt: twee ouders die er voor jou zijn. Ik vind het heel bijzonder dat jouw ouders elkaar nog altijd helpen. Pappa helpt mamma met het schilderen van het huis, en mamma haalt pappa op als hij naar de rechtbank moet om over jou te praten. Ze begrijpen dat zij elkaar nodig hebben om jou een fijn leven te geven, met hulp van bijvoorbeeld opa en oma. Het is heel fijn dat zij er ook voor jou zijn!

Omdat jouw ouders het zo goed doen, heb ik beslist dat jij binnenkort weer helemaal bij mamma zal gaan wonen. Ik hoop dat je nooit vergeet dat jouw ouders hun uiterste best doen om het goede te doen voor jou. Daarnaast is belangrijk dat jij in je leven ook zelf zult praten over dingen waar je het moeilijk mee hebt. En dat je geniet van school, sport, spelletjes doen, je familie, vriendjes en vriendinnetjes, alle mogelijke dingen die je leuk vindt. Al die dingen – de leuke en de verdrietige – maken het leven de moeite waard.

 

Met hartelijke groeten,

De kinderrechter